KASAYSAYAN NG BINUANGAN

KASAYSAYAN NG BINUANGAN

ni James Ian R. Ramos

Isang maliit na nayon ang napalilibutan ng tubig ang matatagpuan sa bayan ng Obando lalawigan ng Bulacan ang tinatawag na Isla Binuangan. Saan nga ba nagmula ang pangalan na Binuangan? Bakit ang islang ito ay tinawag na Binuangan?

Sa ilang daang taong pananakop ng mga Espanyol sa ating bansa maraming mga kaugalian, pamamahala, pananampalataya, kultura at tradisyon ang ating minana sa kanila at isa na rito ang pagkakaroon ng pangalan sa bawat lugar sa ating bansa, maliit man ito o malaki.

Noong ika-16 na daang taon, ipinag-utos ng pamahalaan ng Espanya na magkaroon ang lahat ng pulo ng pangalan alinsunod sa kautusan ng hari ng Espanya upang magkaroon ang bawat lugar ng pagkakakilanlan.

Isang isla na masasabi nating liblib at hindi mo aakalain na mayroong mayamang kultura at mayaman sa lamang dagat ang ating matatagpuan sa bayan ng Obando.

Noong unang panahon mayroon isang mamang bangkero na taga-Aklan ang naninirahan sa isla na nagngangalang Binu. Si Binu ay laging namamangka mula sa islang kanyang tinitirhan hanggang sa pampang upang magtinda ng isdang kanyang hinuli. Isang araw habang si Binu ay pauwi galing sa pagtitinda hawak-hawak ang kanyang mahabang kawayan upang gawing ‘tingen’ sa putik ng ilog upang umusad ang bangkang kanyang sinasakyan. Sa pampang naman ay may isang matandang lalaki ang kumukuha ng mga pangalan ng pook. Ang matandang lalaki ay sumigaw at nagtanong sa papalayong si Binu. “Magandang umaga po.” Sabi ng matandang lalaki. “Magandang umaga din po.” Sabi ni Binu. “Maari ko po bang malaman kung ano po ang pangalan ng lugar na pupuntahan mo?” pasigaw na sabi ng lalaki. “Ano? Hindi kita marinig!” sabi ni Binu. “Sabi ko! Ano ang pangalan ng lugar na pupuntahan mo.” Pag-uulit ng lalaki. “Pasensiya na hindi ko talaga maintindihan ang sinasabi mo.” Sabi ni Binu. “Ang sabi ko ano ang PANGALAN ng lugar na pupuntahan mo.” Sabi ng lalaki. Mukhang medyo naintindihan na ni Binu ang sinabi ng matandang lalaki. “Tama ba ang narinig ko tinatanong niya kung ano ang PANGALAN ko?” bulong ni Binu sa sarili. “Ahh manong, ang pangalan ko Binu.” “Ano ulit ang pangalan?” sigaw ng matandang lalaki. “BINU, Binu ang pangalan ko.” Sabi ni Binu. “Ahh, Binu angan sige salamat!” Hanggang sa tuluyan ng makaalis ang bangka ni Binu.

Sa pagtatanong ng matandang lalaki kay Binu. May isang ale ang nakarinig sa kanya. “Manong, narinig po kita na tinatanong kung ano ang lugar na pupuntahan nya. Maaari ko po bang malaman kung ano po ang pangalan?” sabi ng ale. “Ahh, sa Binu Angan. Binu Angan ang pangalan ng lugar.” Sabi ng matandang lalaki.

Kinabukasan muling bumalik ang matandang lalaki upang mamili ng isda sa pampang. May narinig siyang mga kababaihan na nasa umpukan at nagtatanong kung ano ang pangalan ng lugar kung saan nanggagaling ang matatabang isda, masasarap na talaba at tahong. Agad naming sumagot ang matandang lalaki sa mga babaeng nag-uusap, “Ahh ang pangalan ng lugar na yun ay Binu Angan.” Sabi ng isang matandang lalaki. Sa kabilang banda naman ay may kalalakihan na bisaya ang nagtatawanan dahil sa kanilang narinig na pangalan na lugar na “Binu Angan”. Narinig ng mga kababaihan sa umpukan ang pagtatawanan ng mga kalalakihan kaya agad nila itong tinanong. “Ahh, bakit kayo natatawa sa pinag-uusapan namin?” Sabi ng isang babae sa umpukan. “Ahh kasi taga-Cebu kami, sa lengwahe namin ang salitang Binu Angan ay nangangahulugan ng “Buwang ako o baliw ako.” Sabi ng isang lalaki. “Ahh ganun pala, bakit kaya Binu Angan ang pinangalan sa lugar na yun.” Sabi ng isang babae. “Baka maraming baliw sa lugar na yun.” “Hindi naman siguro kasi mukhang mababait naman ang mga taong pumupunta dito sa pampang galing sa kanilang lugar.” Sabi ng matandang lalaki.

Makalipas ang ilang taon. Binu Angan ang tinawag sa islang mayaman sa lamang dagat. Sa pagsasalin salin ng mga salita ay naunawaan din ng mga taga Binu Angan ang kahulugan ng pangalan ng kanilang lugar hanggang sa napalitan ito ng BINUANGAN.