ALAMAT NG SUHA
ni James Ian R. Ramos
Marahil maraming nagtatanong kung saan nga ba nagmula ang suha? Saan nanggaling ang pangalang suha at bakit sinasabing kapag nasugatan ang bunga ng suha ay papait ang lasa nito.
Noong unang panahon sa nayon ng Makapal mayroong isang napakagandang babae na nagngangalang Suha halos lahat ng mga kalalakihan sa kanilang nayon ay nais siyang masilayan at mapakasalan. Marami ang humahanga sa angking niyang ganda, kaya’t ito rin ang naging dahilan kung bakit hindi siya pinapalabas ng bahay ng kanyang mga magulang; maging ang kanyang binti at braso ay hindi mo makikitaan ng anumang peklat o kaya naman ay kagat ng lamok. Ang lagi niyang suot ay isang mahabang baro’t saya kahit na tirik na tirik ang araw ay nasa loob lang siya ng kanilang tahanan. Malimit siyang lumabas ng kanilang bahay at karaniwan niyang kasama ang kanyang ina pag siya ay nagpunta sa simbahan upang sumamba.
Madalas na pinagsasabihan si Suha ng kanyang ina at ama na huwag na huwag magtutungo sa bayan ng siya lamang mag-isa. Isang gabi sa pagsilip ni Suha sa bintana ng kanyang silid may narinig siyang ingay mula sa malayo, maraming ilaw na iba-iba ang kulay at mukhang nagkakasiyahan silang lahat. Kaya’t kinabukasan agad namang tinanong ni Suha ang kanyang ina kung ano ang mayroon sa bayan, “Ina, ano po ang meron sa bayan kagabi, bakit po madaming ilaw na iba-iba ang kulay at mukhang nagkakasiyahan sila.” “Ahh yun ba anak, wala yun wala lang magawa ang mga tao sa bayan kaya sila nagkakasiyahan yun kasi ang kanilang libangan dun.” Sabi ng kanyang ina. “Oo nga anak, kaya wag kang pupunta sa bayang mag-isa dahil maraming taong hindi mo kilala at marami sa bayan ang gumagawa ng hindi maganda.” Paalala ng kanyang ama.
Isang araw habang ang ina ni Suha ay nagluluto sa kusina at ang kanyang ama naman ay nasa bukid para magtanim may taong kumatok sa kanilang pinto; pinagbuksan ito ni Suha at nakita niya ang isang makisig na lalaki na may dala-dalang mga gulay, “Maganda umaga po, nandyan po ba si Aling Suma?”sabi ng makisig na lalaki. Pagkakita niya kay Suha ay nabighani agad siya sa kagandahang taglay nito. “Tama nga ang sabi sa bayan na mayroong magandang dalaga ang nakatira sa tahanang ito.” Muling sambit ng makisig na lalaki. “Naku, hindi naman.” Nahihiyang sabi ni Suha. “Ahh teka si ina ba ang hinahanap mo, nagluluto siya teka tatawagin ko lang.” sabi ni Suha. “Wag na magandang binibini nagmamadali na kasi ako, iwanan ko nalang itong mga gulay na binili niya kahapon sa bayan.” sabi ng makisig na lalaki. “Ganun ba salamat, pakiiwan mo na lang at ako na ang bahala sa mga gulay.” Sabi ni Suha.
Kinagabihan, naalala ni Suha ang makisig na lalaki kasi ngayon lang siya nakipag-usap ng ganung katagal sa isang lalaki maliban sa kanyang ama.